چه عواملی در تراکم استخوان موثر است؟

تراکم استخوان از ابتدای تشکیل جنین به تدریج کلسیم در استخوان ها رسوب می کند و در زمان رسیدن به سن بلوغ و جوانی در بیست سالگی، استخوان ها کاملا متراکم می شوند. چه عواملی در تراکم استخوان موثر است؟ ژنتیک و میزان فعالیت بدنی مهم ترین عامل تعیین تراکم استخوان است. بعد از این دو عامل میزان مصرف کلسیم و ویتامین دی نیز در متراکم کردن استخوان موثر است. به عبارت دیگر کسانی که ورزش را در سنین کودکی شروع کنند و تغذیه پر از لبنیات داشته باشند، ذخیره بیشتری از استخوان متراکم را در ابتدای جوانی خواهند داشت. پس از این که استخوان ها در سن جوانی متراکم شدند، شروع به پوک شدن می کنند. اینجا هم در کاهش سیر نزولی تراکم استخوان، ورزش، مصرف کلسیم و ویتامین D موثر است. به این ترتیب کسانی که ورزش منظم و مداوم می کنند، هم استخوان های متراکم تری خواهند داشت و هم سیر پوک شدن استخوان در بدن آنها کند خواهد بود. درمان پوکی استخوان زمانی انجام می شود که آزمایش سنجش تراکم استخوان نشان دهنده پوکی استخوان باشد چه زمانی تراکم استخوان را باید اندازه بگیریم؟ از آن جا که در خانم ها پس از یائسگی تراکم استخوان کم می شود و پس از شصت وپنج سالگی احتمال شکستگی به دلیل پوکی استخوان وجود دارد، در خانم های ۶۵ سال و بالاتر بهتر است تراکم استخوان سنجش شود. از موارد دیگری که این آزمایش توصیه می شود، شامل خانم هایی است که خیلی زود یائسه شده اند و کسانی که کورتون به مدت طولانی استفاده کرده اند. در مواردی که استخوان ها با ضربه کوچکی شکسته شوند، مثلا وقتی با یک زمین خوردن ساده استخوان لگن می شکند، باید به پوکی استخوان شک و تراکم استخوان را اندازه گیری کرد. درمان پوکی استخوان زمانی انجام می شود که آزمایش سنجش تراکم استخوان نشان دهنده پوکی استخوان باشد. در این حال با داروهایی مثل آلندرونات که به صورت قرص های روزانه یا هفتگی وجود دارد یا با تزریق آمپول های مشابه که به صورت ماهانه انجام خواهد شد، بیماری درمان می شود. مصرف مکمل های کلسیم و ویتامین D به موازات این درمان ها برای بهبود لازم و موثر است. با بالا رفتن سن افراد، استخوان‌های آنها اغلب استحکام و تراکم خود را از دست می‌دهند و نازک‌تر وشکننده‌تر می‌شوند. در طول زمان، این مسئله می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند پوکی استخوان شود؛ یعنی حالتی که استخوان‌ها ضعیف شده‌اند. افرادی که مبتلا به پوکی استخوان هستند می‌توانند به سادگی دچار شکستگی‌های استخوانی شوند؛ مثلا این افراد گاهی اوقات در اثر یک زمین افتادن ساده، دچار شکستگی می‌شوند. پزشکان به دو دلیل تست تراکم استخوان را انجام می‌دهند: ۱) آیا فرد مبتلا به پوکی استخوان شده یا در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارد، ۲) آیا درمان‌های انجام شده موثر بوده‌اند یا خیر. همه زنان ۶۵ سال و بالاتر باید حداقل یک بار این تست را انجام دهند. همچنین تست پوکی استخوان ممکن است برای مردانی که بیش از ۷۰ سال سن دارند یا بعضی زنان که جوان‌تر از ۶۵ سال هستند، اما یائسه شده‌اند نیز مناسب باشد. پزشکان گاهی اوقات تراکم استخوان افرادی را بررسی می‌کنند که در معرض خطر بالای شکستگی استخوان قرار داشته و دارای مشخصات زیر باشند: بزرگسالانی که اخیرا دچار پوکی استخوان شده‌اند، مدت طولانی‌ای است که داروهای کورتونی مصرف می‌کنند، وزنی کمتر از ۵۷ کیلوگرم دارند، مبتلا به آرتریت روماتوئید هستند، یکی از والدینشان دچار شکستگی استخوان لگن پس از یک حادثه جزئی شده است.